Wiosenne porządki z dziećmi – jak zamienić obowiązki w zabawę?

Dlaczego warto angażować dzieci do wiosennych porządków?

Wspólne porządki z dziećmi to doskonała okazja do nauki odpowiedzialności. Dziecko powinno rozumieć, że dom to wspólna przestrzeń wszystkich domowników i każdy powinien dbać o jego porządek. Wyrabianie nawyków sprzątania od najmłodszych lat sprawia, że w przyszłości będzie ono chętniej dbało o swoje otoczenie.

Ponadto wspólne wykonywanie domowych obowiązków może stać się okazją do budowania relacji i wspólnej zabawy. To także świetna lekcja samodzielności i poczucia sprawczości – dziecko widząc efekty swojej pracy, poczuje dumę i satysfakcję. Wspólne sprzątanie uczy także planowania i organizacji, co jest przydatną umiejętnością na przyszłość.

Jak dostosować sprzątanie do wieku dziecka?

Pierwszym krokiem do zniechęcenia dziecka jest wymaganie od niego zbyt wiele. Pomoc 2-3-latka to raczej mniejsze przeszkadzanie niż realne wsparcie, ale można go zaangażować w proste czynności, jak podawanie ściereczki czy wrzucanie zabawek do pudełka.

Dzieci w wieku wczesnoszkolnym (6-9 lat) są w stanie zrobić znacznie więcej: mogą wycierać kurze, układać książki, umyć lustra, posegregować ubrania. Natomiast 8-latek śmiało może wynieść śmieci czy pomóc w myciu okien.

Warto realnie oceniać możliwości dziecka, pozwolić mu na wybór zadania oraz wyznaczyć konkretny cel sprzątania. Sama wizja uporządkowanej szafy może być dla niego zbyt abstrakcyjna, dlatego warto dodać element nagrody.

Jak uniknąć zniechęcenia?

Sprzątanie bywa frustrujące, szczególnie gdy w początkowej fazie generuje więcej chaosu niż harmonii. Jak zatem uniknąć zniechęcenia podczas dużych wiosennych porządków z dziećmi?

Jak już wspomnieliśmy wyżej, bardzo ważne jest dostosowanie zadań do wieku dziecka i realistyczne podejście do efektów. Nie należy oczekiwać perfekcyjnego wykonania obowiązków. Bardzo istotne jest, by nie krytykować dziecka za niedociągnięcia, a doceniać wysiłek i próby wykonania powierzonego zadania. Takie podejście zwiększy jego zaangażowanie. 

Dobrze jest też podzielić sprzątanie na etapy. Nie róbmy wszystkiego naraz bez wyraźnego początku i końca czynności. To najpewniej obniży motywacje dziecka, które nie będzie w stanie realnie ocenić kiedy następuje koniec zadania. Dlatego podzielmy prace na etapy z przerwami na odpoczynek.

Dzieci lubią mieć wybór zatem, zamiast zlecenia mu konkretnego zadania, warto zapytać: „Wolisz poukładać książki czy pomóc tacie wynieść śmieci?”. Taki sposób angażowania sprawi, że dziecko poczuje się bardziej odpowiedzialne za swoją decyzję.

Jeśli masz więcej niż jedno dziecko, dobrze sprawdzi się także element rywalizacji – np. „Kto szybciej posegreguje swoje maskotki, dostaje lizaka!”. Należy jednak uważać, aby chęć wygranej nie przysłoniła dokładności wykonywanej pracy.

Jak zmienić sprzątanie w zabawę?

Czy możliwe jest, aby przykry obowiązek stał się, choć odrobinę bardziej atrakcyjny i przypominał zabawę zamiast żmudnej pracy? Oto kilka naszych pomysłów na to, jak zamienić porządki z dziećmi w świetną zabawę:

• muzyka do sprzątania – energiczne piosenki mogą sprawić, że nawet najnudniejsza czynność stanie się przyjemniejsza;

• przymierzanie ubrań – dzieci uwielbiają przebieranki! Warto pozwolić im na przymierzenie rzeczy, a potem wspólnie posegregować je na te, które zostają, i te do oddania;

• sortowanie książek – choć dzieci mogą mieć ochotę na przeglądanie każdej pozycji, warto ustalić jasne zasady. Można nawet zaangażować maskotki jako „jury” oceniające, które książki zostają, a które można oddać;

• zabawy z wodą – dzieci uwielbiają wszystko, co wiąże się z wodą, dlatego mycie plastikowych zabawek czy okien może być dla nich atrakcyjnym zajęciem;

• kreowanie własnej przestrzeni – układanie zabawek na półce to dla dziecka okazja do stworzenia uporządkowanej przestrzeni według własnych upodobań. Może np. ułożyć na półce figurki w scenkę tematyczną.

Na zakończenie – nagroda za wspólną pracę

Po wspólnym dniu pełnym porządków warto zadbać o przyjemne zakończenie. Można zorganizować domowy seans filmowy z popcornem, zamówić pizzę lub wybrać się na lody. Taka nagroda sprawi, że dzieci będą miały pozytywne skojarzenia ze sprzątaniem i chętniej zaangażują się w przyszłości.